Patric Gagne, Ben Bir Sosyopatım adlı otobiyografik kitabında, halk arasında genellikle karikatürize edilen ve çoğu zaman suçla özdeşleştirilen “sosyopat” kimliğini içeriden bir bakışla ele alıyor. Klinik tanımıyla antisosyal kişilik bozukluğu tanısı alan biri olarak, bu etiketi ne zaman fark ettiğini, bununla nasıl yaşadığını ve zamanla nasıl anlamlandırmaya çalıştığını samimi bir dille anlatıyor. Kitap, “sosyopat” teriminin genellikle soğuk, manipülatif ya da tehlikeli biriyle özdeşleştirilmesinin ötesine geçerek, bu tanımın ardındaki zihinsel yapıyı kişisel bir deneyim üzerinden çözümlemeye girişiyor.

Gagne, anlatımına çocukluğundan başlıyor. Empati kuramama, başkalarının duygularını anlamakta zorlanma, yaptığı şeylerin neden “yanlış” sayıldığını kavrayamama gibi deneyimleri açık bir şekilde paylaşıyor. Ancak bu bir itiraf değil; daha çok açıklama ve yüzleşme. Toplumsal beklentilere uymadığını fark etse de bunun bilinçli bir kötülükten değil, farklı işleyen bir zihin yapısından kaynaklandığını vurguluyor. Kitap boyunca bu farkın bir savunma değil, içgörüyle ifade edildiği net bir şekilde hissediliyor.

Ergenlik ve gençlik dönemlerinde kuralları ihlal etme, tehlike arayışı ve dürtüsel davranışlar dikkat çekiyor. Bu davranışlar yalnızca “asi gençlik” örüntüsü olarak kalmıyor; aynı zamanda sosyal bağ kuramama, duygusal yalıtılmışlık ve kronik bir içsel boşluk duygusunun yansıması olarak da sunuluyor. Gagne, terapiyle ilk temasından itibaren bu boşluğu anlamlandırmaya çalışıyor. Psikiyatri literatüründeki tanıların soyutluğunu, bireysel deneyimin özgüllüğüyle yan yana koyarak “teşhis”in neleri açıklayıp neleri örttüğünü sorguluyor.

Yetişkinlik yıllarındaki terapi süreci, kitabın merkezinde yer alıyor. Gagne, sosyopatinin genellikle “tedavi edilemez” bir bozukluk olarak görülmesine rağmen, duyguların tümüyle sabit olmadığını, bazı yönlerinin gelişebileceğini savunuyor. Özellikle davranış düzeyinde etik seçimlerin mümkün olduğunu, sınırlı empati kapasitesine rağmen sorumluluk alınabileceğini öne sürüyor. Kitabın bu kısmında dil didaktikleşmeden, okuyucuyu düşündüren ama yönlendirmeyen bir tona bürünüyor.

Ben Bir Sosyopatım, yalnızca duygularla bağ kurmakta zorlanan bir zihnin iç dünyasını anlama çabası değil; aynı zamanda toplumsal normların, ahlaki beklentilerin ve tanı kategorilerinin nasıl işlediğini sorgulayan bir kitap. “Normal” olanın kim tarafından belirlendiğini, bu normlara uymayanların nasıl etiketlendiğini sorguluyor. Kişisel deneyimi merkeze alıyor ama onu bireysel bir öyküye hapseden bir yaklaşımdan uzak duruyor. Bunun yerine, ruh sağlığı alanında sıklıkla dışlanan bir kişilik örüntüsünün içeriden nasıl yaşandığına dair katmanlı bir perspektif sunuyor.

Yazar kendisini “iyileşmiş” ya da “dönüşmüş” biri olarak sunmuyor. Gagne’nin amacı, çözülmüş bir hikâye anlatmaktan çok karmaşık bir iç dünyayı dürüstlükle ve analitik bir bakışla açmak. Bu yönüyle kitap, yalnızca ruh sağlığına ilgi duyanlar için değil; insan davranışının sınırlarını, bilimsel tanı sistemleriyle ahlaki sezgiler arasındaki gerilimleri merak eden herkes için düşündürücü bir okuma sunuyor. Okuyucuyu önyargılarını sorgulamaya ve “öteki” olarak kodlanan bireylerin iç dünyasına daha dikkatli bakmaya davet ediyor. Gagne’nin cesur ve açık anlatımı, sosyopatiye dair klişeleri sarsmakla kalmıyor; zihinsel farklılıkların anlaşılması ve kabulü üzerine yeni bir tartışma alanı açıyor.